Сураи Анъом (сураи 6 – Чорво, чорво) ба мо мегӯяд, ки мо бояд “тавба кунем”. Гуфта мешавад
Чун онон, ки ба оёти Мо имон овардаанд, назди ту омаданд, бигӯ: «Салом бар шумо! Парвардигоратон раҳматеро барои худ навиштааст. тавба кард, ва ислоњ гардонед, ки инак! Ӯ омурзанда ва меҳрубон аст! (Сураи Анъом, 6:54).
кадом аст тавба кардан? Якчанд оятҳои сураи Ҳуд (сураи 11 – Ҳуд) ба мо хабар медиҳанд
«Аз Парвардигоратон бахшоиш бихоҳед ва ба даргоҳи Ӯ тавба кунед. То то замоне муъайян туро баҳрамандӣ бахшад ва фазли худро ба некӯкорон ато кунад! Ва агар рӯй гардонед, аз азоби рӯзи бузург бар шумо метарсам» (Сураи Ҳуд, ояти 11).
«Ва эй қавми ман! Аз Парвардигоратон бахшоиш бихоҳед ва ба сӯи Ӯ тавба кунед, то осмонро борони фаровон бароятон бифиристад ва бар нерӯи шумо қувват мебахшад, пас аз гуноҳ бозгардонида шавед!» (Сураи Ҳуд, ояти 11)
Бар қавми Самуд Солеҳро, ки аз бародаронашон буд, фиристодем. Гуфт: «Эй қавми ман! Худоро бипарастед, шуморо худое ҷуз Ӯ нест. Ӯст, ки шуморо аз замин падид овард ва дар он ҷой дод, пас аз Ӯ омурзиш бихоҳед ва ба сӯи Ӯ тавба кунед, зеро Парвардигори ман наздик аст ва барои иҷобат омода аст». (Сураи Ҳуд, ояти 11)
«Вале аз Парвардигоратон омурзиш бихоҳед ва ба даргоҳи Ӯ тавба кунед, зеро Парвардигори ман соҳиби раҳмату меҳрубон аст». (Сураи Ҳуд, ояти 11)
Тавба ин «рӯй ба сӯи Аллоҳ» дар иқрор аст. Яҳё (с) дар бораи тавба дар Инҷил, ки мо дар ин ҷо дида мебароем, бисёр гуфтаҳост.
Мо пештар дида будем, ки Забурро Паёмбари Малокӣ (с) анҷом дода ва бастааст. ки пешгӯӣ карда буд, ки касе меояд, то «роҳ тайёр кунад» (Малокӣ 3:1). Баъд дидем чи тавр Инжил кушода шуд бо эълони фаришта Ҷабраил (ъ) аз таваллуди пайғамбари Яҳё (а) ва Масеҳ (ва ӯ аз бокира).
Яҳё алайҳиссалом – Илёс пайғамбарнинг руҳи ва қудрати
Сипас Инҷил (Инҷил) менависад, ки пас аз таваллуди ӯ Яҳё (бо номи Яҳёи Таъмиддиҳанда низ маъруф аст – ﷺ):
Ва кӯдак [яъне Яҳё ё Яҳёи Таъмиддиҳанда] калон шуд ва рӯҳаш қавӣ шуд; ва ӯ дар биёбон зиндагӣ мекард, то даме ки ба Исроил зоҳир шуд. (Луқо 1:80)
Ҳангоме ки ӯ дар биёбон дар танҳоӣ зиндагӣ мекард, Инҷил мегӯяд, ки:
Либоси Ҷон аз пашми шутур буд ва дар камараш камарбанди чармин дошт. Хӯроки ӯ малах ва асали ёбоӣ буд. (Матто 3:4)
Рӯҳи қавии Яҳё (ъ) ӯро водор сохт, ки либоси ноҳамвор бипӯшад ва аз биёбон ғизои ваҳшӣ бихӯрад. Аммо ин на танҳо аз сабаби рӯҳияи ӯ – ин аломати муҳим низ буд. Мо дидем, ки дар наздики Забур ки Омодакунандае, ки ваъда дода шуда буд, бо «руҳи Илёс» меояд. Илёс пайғамбари пешини Забур буд, ки низ дар биёбон зиндагӣ ва хӯрок мехӯрд ва либоси зерин дошт:
либоси муй дошт ва дар камараш камарбанди чармин дошт». (2 Подшоҳон 1:8)
Ҳамин тавр, вақте ки Яҳҳо (алайҳис-салом) зиндагӣ мекард ва тавре либос мепӯшид, бояд қайд кард, ки ӯ Омодакунандаи оянда аст, ки дар Рӯҳи Илёс пешгӯӣ шуда буд. Либоси ӯ ва зиндагӣ ва хӯрданаш дар биёбон нишонаҳое буданд, ки ӯ дар нақшаи пешгӯии Худо омадааст.
Инҷил – дар таърих ҷойгир шудааст
Сипас Инҷил ба мо мегӯяд:
Дар соли понздаҳуми ҳукмронии Тиберийи қайсар, вақте ки Понтиюс Пилотус ҳокими Яҳудо буд, Ҳиродус тетрахи Ҷалил, бародараш Филиппус тетрархи Итурия ва Траконит ва Лисаниё тетрахи Абилӣ, дар замони саркоҳини Ҳано ва Қаёфо, каломи Худо ба Юҳанно ибни Закарё дар биёбон нозил шуд. (Луқо 3:1-2)
Ин баёния хидмати паёмбарии Яҳё (ъ)-ро оғоз мекунад ва хеле муҳим аст, зеро оғози хидмати ӯ бо гузоштани он дар паҳлӯи бисёре аз ҳокимони маъруфи таърих аст. Ба ин истинод ба ҳокимони он замон таваҷҷӯҳ кунед. Ин ба мо имкон медиҳад, ки таърихи бештари дурустии ҳисобҳои Инҷилро тафтиш кунем. Агар чунин кунед, шумо хоҳед дид, ки Тиберий Сезар, Понтиюс Пилат, Ҳиродус, Филиппус, Лисаниё, Ҳано ва Қаёфо ҳама одамоне ҳастанд, ки аз таърихшиносони дунявии румӣ ва яҳудӣ шинохта шудаанд. Ҳатто унвонҳои гуногуне, ки ба ҳокимони гуногун дода мешаванд (масалан, «ҳоким» барои Понтиюс Пилат, «тетрарх» барои Ҳиродус ва ғ.) дуруст ва дуруст будани таърихӣ тасдиқ карда шудаанд. Ин ба мо имкон медиҳад, ки баҳо дод, ки аз нуқтаи назари сирф таърихӣ ин ба таври эътимодбахш сабт шудааст.
Тиберий Сезар соли 14-уми милодӣ ба тахти империяи Рум нишаст. Ҳамин тавр, ин 15 астth соли ҳукмронии ӯ маънои онро дорад, ки Яҳё аз соли 29-уми милодӣ хабар гирифтааст.
Паёми Яҳё – тавба кун ва иқрор шав
Пас паёми ӯ чӣ буд? Мисли тарзи зиндагии ӯ, паёми ӯ оддӣ, вале мустақим ва тавоно буд. Инҷил мегӯяд:
Яҳёи Таъмиддиҳанда омада, дар биёбони Яҳудо мавъиза карда, гуфт: «Тавба кунед, зеро ки Малакути Осмон наздик шудааст». (Матто 3:1-2)
Ҳамин тавр, қисми паёми ӯ эълони як далел буд – Малакути Осмон “наздик” буд. Мо дидем, ки паёмбарони Забур хеле пештар пешгӯӣ карда буданд омадани «Малакути Худо». Яҳё (р) акнун мегуфт, ки “наздик” аст.
Аммо мардум ба Салтанат омода намешуданд, магар он ки «тавба накунанд». Дар асл, агар онҳо «тавба» намекарданд, ин Салтанатро пазмон мешуданд. Тавба аз калимаи юнонӣ омадааст “метаное” ки маънои «тағйир додани ақидаи худро; аз нав дида баромадан; ё ба таври дигар фикр кардан». Аммо онҳо чӣ гуна буданд, ки ба таври дигар фикр кунанд дар бораи? Бо дидани ду посухи мардум ба паёми Яҳё (с) метавонем бифаҳмем, ки он ҳазрат (с) чӣ фармудааст, ки тавба кунанд. Инҷил менависад, ки мардум ба паёми ӯ посух доданд:
Ба гуноҳҳои худ иқрор шуда, аз ҷониби Ӯ дар дарёи Ӯрдун таъмид гирифтанд. (Матто 3:6)
Шумо метавонед дар ёд доред Китобҳо барои Аломати Одам, чӣ гуна пас аз хӯрдани меваи манъшудаи Одаму Ҳавво:
«Аз Худованд Худо дар миёни дарахтони боғ пинҳон шуд». Ҳастӣ 3:8
Аз он вақт инҷониб, ин тамоюли пинҳон кардани гуноҳҳои худ ва вонамуд кардани он ки мо онҳоро накардаем, барои мо хеле табиист. Эътироф ва тавба кардан ба гуноҳҳои худ барои мо қариб ғайриимкон аст. Мо дар Аломати Писари бокира ки Довуд (а) ва Мухаммад (с) ба гунохони худ икрор шаванд. Ин барои мо хеле душвор аст, зеро он моро ба гунаҳкорӣ ва шармандагӣ фош мекунад – мо ба ҷуз ин коре карданро афзал медонем. Аммо ин ҳамон чизест, ки Яҳё (с) мавъиза мекард, ки мардум бояд худро ба Малакути Худои Худо омода созанд.
Огоҳӣ ба пешвоёни дин, ки тавба намекунанд
Ва баъзеҳо дар ҳақиқат ин корро карданд, аммо на ҳама софдилона ба гуноҳҳои худ иқрор шуданд ва эътироф карданд. Инҷил мегӯяд:
Аммо чун дид, ки бисёре аз фарисиён ва саддуқиён ба он ҷое ки Ӯ таъмид медод, меоянд, ба онҳо гуфт: «Эй золи мор! Кӣ шуморо огоҳ кард, ки аз ғазаби оянда гурезед? Дар баробари тавба ҳосил кунед. Ва гумон накунед, ки шумо метавонед ба худ бигӯед: “Мо падари мо Иброҳим ҳастем”. Ба шумо мегӯям, ки Худо аз ин сангҳо барои Иброҳим фарзандон ба вуҷуд оварда метавонад. Табар аллакай дар решаи дарахтон аст ва ҳар дарахте, ки меваи хуб намедиҳад, бурида ба оташ андохта мешавад». (Матто 3:7–10)
Фарисиён ва саддуқиён муаллимони Қонуни Мусо. Онҳо аз ҳама диндорон буданд ва барои риояи тамоми расму оинҳои (намозҳо, рӯзадорӣ, қурбонӣ ва ғ.), ки Қонун фармудааст, сахт меҳнат мекарданд. Ҳама гумон мекарданд, ки ин пешвоён бо тамоми донишу талошҳои динии худ ҳамон касе ҳастанд бешубҳа Аллоҳ таоло рози бўлди. Аммо пайғамбар Яҳё (с) онҳоро «насли морҳо» номид ва аз фарорасии ҳукми оташ огоҳ кард! Чаро? Зеро ин нишон дод, ки онҳо дар ҳақиқат тавба накардаанд. Онҳо ба гуноҳи худ иқрор нашуданд, балки аз маросимҳои динии худ истифода бурда, гуноҳҳои худро пинҳон мекарданд. Ва мероси динии онҳо аз ҳазрати Иброҳим (алайҳиссалом) ҳарчанд хуб буд, онҳоро ба ҷои тавба кардан сарбаланд карда буд.
Эътирофи Довуд мисоли мост
Аз ин рӯ, мо аз огоҳиҳои Яҳё мебинем, ки тавба ва иқрор ба гуноҳ хеле муҳим аст. Дар асл, бе он мо ба Малакути Худо дохил намешавем. Ва аз он огоҳиҳо ба фарисиён ва саддуқиён дар он рӯз мо мебинем, ки чӣ гуна осон ва табиист, ки гуноҳи худро дар дин пинҳон кунем. Пас дар бораи ману ту чӣ? Ин дар ин ҷо ҳамчун огоҳӣ барои мо сабт шудааст, ки мо низ якравона аз тавба кардан саркашӣ намекунем. Ба ҷои узри гуноҳҳои худ, вонамуд кардан, ки гуноҳе накардаем ва ё пинҳон доштан, ба мисоли Довуд (а) пайравӣ кунем, ки ҳангоме ки бо гуноҳаш рӯ ба рӯ шуд, дар Забур чунин иқрор мекард:
Ба ман раҳм кун, эй Худо, ба рӯи муҳаббати бепоёни худ;
мувофиқи марҳамати бузурги Худ гуноҳҳои маро маҳв кун.
Ҳама гуноҳҳои маро шуста ва маро аз гуноҳам пок кун.Зеро ки ман гуноҳҳои худро медонам, ва гуноҳи ман ҳамеша пеши ман аст.
Ту бар зидди ту гуноҳ кардаам ва он чи дар назари ту бад аст, кардам;
Пас шумо дар ҳукми худ ҳақ ҳастед ва ҳангоме ки доварӣ мекунед.
Албатта, ман дар таваллуд гунаҳкор будам, аз лаҳзаи ҳомиладории модарам гунаҳкор будам.
Аммо шумо ҳатто дар батни шикам вафодорӣ мехостед; ту дар он макони пинхонй ба ман хирад омухтй.Маро бо иссоп пок кун, ва ман пок хоҳам буд; маро бишӯед ва ман аз барф сафедтар мешавам.
Бигзор шодӣ ва шодӣ бишнавам; бигзор устухонхои шикастаатон шод шавад.
Рӯи худро аз гуноҳҳои ман пинҳон кун ва ҳама гуноҳҳои маро маҳв кун.Эй Худоё, дар ман қалби пок биёфар, ва дар ман рӯҳи устуворро нав кун.
Маро аз ҳузури худ наандоз ва Рӯҳулқудсро аз ман нагир.
Шодии наҷоти Худро ба ман баргардон ва ба ман рӯҳи омодагӣ деҳ, то ки маро дастгирӣ кунад. (Забур 51:1–12)
Меваи тавба
Бо эътироф ва тавба интизории зиндагии дигар пайдо шуд. Мардум аз Яҳё (а) пурсиданд, ки чӣ гуна бояд самараи тавбаашонро нишон диҳанд ва Инҷил ин баҳсро чунин сабт мекунад:
“Пас мо бояд чӣ кор кунем?” — пурсид мардум.
Юҳанно ҷавоб дод: «Ҳар кӣ ду курта дорад, бояд бо касе ки надорад, тақсим кунад ва ҳар кӣ хӯрок дорад, бояд ҳамин тавр кунад».
Ҳатто андозгирон барои таъмид гирифтан меомаданд. — Устод, — пурсиданд онхо, — чй кор кунем?
«Аз ҳад зиёд, ки ба шумо лозим аст, ҷамъ накунед» гуфт ӯ.
Он гоҳ баъзе сарбозон аз ӯ пурсиданд: «Ва мо чӣ кор кунем?»
Ӯ дар ҷавоб гуфт: «Пул нагиред ва одамонро бардурӯғ айбдор накунед — бо музди худ қаноат кунед». (Луқо 3:10-14)
Оё Яҳё Масеҳ буд?
Аз сабаби пурқувват будани паёми ӯ, бисёриҳо фикр мекарданд, ки оё ӯ ҳам Масеҳ аст. Инҷил ин баҳсро чунин сабт мекунад:
Мардум бесаброна интизорӣ мекашиданд ва ҳама дар дили худ фикр мекарданд, ки оё Яҳё эҳтимол Масеҳ аст. Яҳё ба ҳама ҷавоб дод: «Ман шуморо бо об таъмид медиҳам. Аммо касе, ки аз ман тавонотар аст, хоҳад омад, ва ман лоиқи он нестам, ки банди пойафзолашро кушоям. Ӯ шуморо бо Рӯҳулқудс ва оташ таъмид хоҳад дод. Чӯҷаи чӯбдаст дар дасташ аст, ки хирманашро тоза кунад ва гандумро дар анбори худ ҷамъ кунад, аммо коҳро дар оташи хомӯшнашаванда сӯзонд». Ва Юҳанно бо суханони бисьёри дигар мардумро насиҳат карда, хушхабарро ба онҳо мавъиза мекард. (Луқо 3:15-18)
хулоса
Ҳазрати Яҳё (с) омад, то мардумро омода созад, то онҳо барои подшоҳии Худо омода бошанд. Аммо Ӯ онҳоро на бо додани шариати бештар тайёр кард, балки онҳоро ба тавба кардан аз гуноҳҳояшон ва иқрор шудан ба гуноҳҳояшон даъват намуд. Дар асл, ин корро кардан душвортар аз риояи дастурҳои бештар аст, зеро он шарм ва гуноҳи моро фош мекунад. Ва ин пешвоёни динии он рӯз буданд, ки натавонистанд тавба кунанд ва ба гуноҳҳои худ иқрор шаванд. Баръакс, онҳо дини худро барои пинҳон кардани гуноҳҳои худ истифода бурданд. Аммо аз сабаби интихоби онҳо, онҳо омода набуданд, ки Масеҳро қабул кунанд ва Малакути Худоро дарк кунанд, вақте ки Ӯ бо паёми худ омад. Ин ҳушдори Яҳё (ъ) имрӯз низ ба мо дахл дорад. Ӯ аз мо талаб мекунад, ки аз гуноҳҳои худ тавба кунем ва ба онҳо иқрор шавем. Оё мо?