Ҳангоми зикр кардани қиссаҳои бузурги муҳаббат, одатан, қиссаи пайғамбар Муҳаммад
(с) ва Хадиҷа, или пайғамбар ва зани дӯстдоштааш Оиша, ва низ Алӣ ва Фотима ба ёд
меоянд. Аз филмҳо ва асарҳои бадеҳӣ мо қиссаи Ромео ва Ҷулиетта, Зебосанам ва
Аъҷуба, Алӣ ва Ясмина аз «Алоуддин», ва низ, эҳтимол, Хокистарак ва Шоҳзодаро зикр
карда метавонем. Дар ин қиссаҳо воқеаҳои замонҳои қадим, поп-фарҳанг ва хаёлоти
романтикӣ барои офаридани қиссаҳои муҳаббат ба ҳам мепайванданд, ки дил, эҳсосот ва
тахайюлоти моро мафтун менамоянд.
Ба таври тасаввурнопазир муҳаббат байни Рут ва Бӯаз назар ба қиссаҳои зикршуда
тӯлонитар ва бештар олиҳимматона аст. Илова ба ин, ҳатто ҳозир он барои бисёр касон бо
каломи ибтарбахш хизмат карда метавонад – зиёда аз 3000 сол пас аз вохӯрии Рут ва Бӯаз.
Сураи Моъун, Ад-Дуҳо, Аш-Шарҳ ва Ал-Мумтаҳана дар Рут ва Бӯаз мисол оварда шудаанд
Қиссаи муносибатҳои Рут ва Бӯаз – тасвири аёнии принсипҳои кӯҳнанашавандаи ин
сураҳо мебошад. Бӯаз, ки ба Рут каме меҳрубонӣ зоҳир намуд, хилофи пурраи марди
бадкор аст, ки сураи Ал-Моун дар бораи ӯ огоҳ мекунад (сураи 107):
Ӯ ҳамон касест, ки ятимро ба иҳонат (хорӣ) меронад ва мардумро ба таъом додан ба
бенаво тарғиб намекунад.(Сураи Моъун, 107:2-3).
Аммо аз ниёзҳои ҳамсоягӣ (ҳатто) даст кашед. (Сураи Моъун, 107:7).
Рут як намунаи комили таҷрибаҳое аст, ки дар сураи Дуҳо (Сураи 93 – Соатҳои субҳ) тасвир шудааст.
Ва туро саргардон ёфт ва ҳидоятат дод.
Ва туро дар муҳтоҷ ёфт ва мустақил гардонид.
Пас ба ятим сахтгир мабош,
Ва дархосткунандаро рад накунед (шунидашуда);
Аммо фазли Худованд – машқ кунед ва эълон кунед! (Сураи Дуҳо 93:7-11)
Таҷрибаҳои Ноомӣ, хушдоман дар достони Рут тасвири равшани принсипҳои дар сураи Аш-Шарҳ (Сураи 94 – Рафъ) мебошад.
Оё синаи туро васеъ накардаем?
Ва бори ту аз ту дур шуд
Ки пушти ту заҳраи ту кард?
Ва обрӯи (киро) баланд кардӣ?
Пас, дар баробари ҳар душворӣ сабукие ҳаст:
Албатта, ҳар бир машаққат билан бирга осонлик бордир. (Сураи «Шарҳ» 94:1-6).
Тарзи имтиҳони Бӯаз гурезаи мӯъмин Рут намунаи татбиқи сураи Мумтаҳана аст (Сураи 60 – Вай, ки бояд имтиҳон шавад)
Эй касоне, ки имон овардаед! Ва чун занони муъмини муҳоҷир назди шумо оянд, онҳоро бисанҷед, ки Худо ба имонашон огоҳтар аст. Агар бидонед, ки мӯъминанд, ба сӯи кофирон бознагардонед. На эшон бар кофирон ҳалоланд ва на шавҳарон бар кофирон. Ва ба кофирон он чӣ харҷ кардаанд, бипардозед ва агар онҳоро дар пардохти маҳрашон ба занӣ гиред, гуноҳе бар шумо нест. Валияти занони кофирро нигоҳ надоред. Он чиро, ки дар маҳрашон инфоқ кардаед, бихоҳед ва бояд он чиро, ки инфоқ кардаед, бихоҳед. Ин аст фармони Худо, ки миёни шумо ҳукм мекунад. Ва Худо донову ҳаким аст! (Сураи Мумтаҳана 60:10)
Рут ва Бӯаз барои имрӯз
Ошиқии онҳо низ тасвири як ишқи ирфонӣ ва рӯҳонӣ аст, ки Худо ба ману шумо пешкаш кардааст. Ҳикояи Рут ва Бӯаз бо муҳаббати байнифарҳангӣ ва мамнӯъ, муҳоҷират ва муносибати байни марди тавоно ва зани осебпазир – дар даврони имрӯзаи #MeToo дахл дорад. Он ба муносибатҳои қадимаи яҳудӣ ва арабҳо дахл дорад. Он барои мо нақшаи ташкили издивоҷи солим мегардад. Бо яке аз ин тадбирҳо достони муҳаббати Рут ва Бӯаз арзанда аст.
Муҳаббати онҳо дар китоби Рут дар Библия/Китоб сабт шудааст. Ин як китоби кӯтоҳ аст – ҳамагӣ 2400 калима – ва арзандаи хондан аст (Ин ҷо). Он тақрибан дар соли 1150 пеш аз милод ҷойгир шудааст, ки ин қадимтарин ҳикояҳои муҳаббати сабтшуда мебошад. Он ба якчанд филмҳо кашида шудааст.
Филми Ҳолливуд, ки достони Муҳаббати Рутро тасвир мекунад
Ҳикояи муҳаббати Рут
Ноомӣ ва шавҳараш, ҳарду яҳудӣ, бо ду писарашон Исроилро тарк мекунанд, то аз хушксолӣ гурезанд ва дар кишвари ҳамсояи Мӯоб (Иорданияи имрӯза) зиндагӣ кунанд. Пас аз издивоҷ бо занони маҳаллӣ, ду писар ва шавҳари Ноомӣ мемиранд ва ӯро бо ду келинаш танҳо мегузоранд. Ноомӣ тасмим гирифт, ки ба зодгоҳи худ Исроил баргардад ва яке аз келинҳояш Рут ӯро ҳамроҳӣ мекунад. Пас аз набудани тӯлонӣ, Ноомӣ ба зодгоҳи худ Байт-Лаҳм ҳамчун бевазани камбағал бо ҳамроҳии Рут, муҳоҷири ҷавон ва осебпазири мӯобитӣ (араб) баргашт.
Рут ва Бӯаз вохӯрданд
Рут бидуни даромад ба ҷамъоварии ғаллае, ки аз ҷониби бригадаҳои ҳосили маҳаллӣ дар саҳро монда буд, меравад. Қонуни шариати ҳазрати Мусо (а) ҳамчун як шабакаи амнияти иҷтимоӣ, даравгаронро таъин карда буд, ки дар саҳроҳои худ каме ғалла гузоранд, то мардуми камбизоат ғизо ҷамъ кунанд. Тасодуфан чунин ба назар мерасад, ки Рут худро дар саҳроҳои заминдори сарватманд бо номи Бӯаз мечинад. Бӯаз пай мебарад, ки Рут дар байни дигарон барои ҷамъоварӣ кардани ғаллаи коргарони худ боғайратона кор мекунад. Вай ба чинакчиёнаш супориш медихад, ки дар сахро галлаи иловагй гузоранд, то ки вай бештар чамъоварй кунад. Бо ин кор, Бӯаз дар сураи Маъун мисоли муқобили марди бадро меорад ва Рут ниёзҳои ӯро дар сураи Дуҳо қонеъ мекунад.
Рут ва Бӯаз вохӯрданд. Барои тасвири мулокоти онхо бисьёр асархо офарида шудаанд
Азбаски вай метавонад дар саҳроҳои ӯ фаровон ҷамъоварӣ кунад, Рут ҳар рӯз ба саҳроҳои Бӯаз бармегардад, то ғаллаи боқимондаро ҷамъ кунад. Бӯаз, ҳамеша муҳофиз, кафолат медиҳад, ки Рут аз ҷониби ҳеҷ як аз экипажаш таъқиб ва таҳқир нашавад. Рут ва Бӯаз ба ҳамдигар таваҷҷӯҳ доранд, аммо аз сабаби фарқияти синну сол, мақоми иҷтимоӣ ва миллат, ҳеҷ кадоме аз онҳо ҳаракат намекунанд. Дар ин ҷо Ноомӣ ҳамчун бозигар баромад мекунад. Вай ба Рут дастур медиҳад, ки шаб пас аз ҷашн гирифтани ҷамъоварии ҳосил далерона дар паҳлӯи Бӯаз хобад. Бӯаз инро ҳамчун пешниҳоди издивоҷ мефаҳмад ва қарор мекунад, ки бо ӯ издивоҷ кунад.
Наҷотдиҳанда
Аммо вазъият мураккабтар аз муҳаббати байни онҳост. Ноомӣ хеши Бӯаз аст ва азбаски Рут келини вай аст, Бӯаз ва Рут хешутаборӣ доранд. Бӯаз бояд бо ӯ ба занӣ гирадраҳокунандаи хешовандон‘. Ин маънои онро дошт, ки тибқи шариати Мӯсо (а) ӯ ӯро «ба номи» шавҳари аввалаш (писари Ноомӣ) ба занӣ мегирад ва аз ин рӯ, ӯро таъмин мекунад. Ин маънои онро дорад, ки Бӯаз заминҳои оилавии Ноомӣ мехарад. Гарчанде ки ин барои Бӯаз гарон мебуд, ин монеаи калонтарин набуд. Боз як хеши наздиктаре буд, ки аввалин ҳуқуқи хариди заминҳои оилаи Ноомиро дошт (ва инчунин бо Рут издивоҷ кунад). Ҳамин тавр издивоҷи Рут бо Бӯаз аз он вобаста буд, ки оё марди дигаре мехоҳад, ки масъулияти нигоҳубини Ноомӣ ва Рутро бар дӯш дорад. Дар маҷлиси ҷамъиятии пирони шаҳр ин аввалин дар навбати худ издивоҷро рад кард, зеро он амволи шахсии худро зери хатар гузошт. Ҳамин тариқ, Бӯаз озод буд, ки амволи оилавии Ноомиро харидорӣ ва фидия диҳад ва бо Рут издивоҷ кунад. Ноомӣ пас аз солҳои зиёди душвор ҳоло сабукӣ меёбад ва ин принсипро дар сураи Аш-Шарҳ тасвир мекунад
Мероси Рут ва Бӯаз
Дар иттиҳоди онҳо онҳо фарзанде доштанд, Обид, ки дар навбати худ бобои шоҳ Довуд / Довуд шуд. Довуд буд ваъда дод, ки «Масеҳ» хоҳад кард аз оилааш меояд. Пешгӯиҳои минбаъда пешгӯӣ карда шуданд таваллуди бокира ва нихоят пайгамбар Исо ал Масиҳ (с) дар Байт-Лаҳм таваллуд шудааст, ки ҳамон шаҳр ки Рут ва Бӯаз хеле пештар вохӯрда буданд. Ошиқӣ, издивоҷ ва оилаи онҳо боиси насл гардид, ки имрӯз асоси тақвими муосир ва идҳои ҷаҳонӣ ба монанди мавлуди Исо & Пасха – барои романтика дар деҳаи чанголуд беш аз 3000 сол пеш бад нест.
Тасвири Ҳикояи Муҳаббати Бузургтар
Шавҳарӣ ва эҳтироме, ки Бӯази сарватманд ва тавоно бо Рут, зани бегонаи бегона муносибат мекард, намунаест, ки аз таъқиб ва истисмори имрӯза дар #MeToo мо маъмул аст. Таъсири таърихии хати оилавӣ, ки ин ошиқона ва издивоҷ ба вуҷуд овардааст ва ҳар дафъае, ки мо санаро дар дастгоҳҳои худ қайд мекунем, ба мо хотиррасон мекунад, ба ин достони муҳаббат мероси пойдор мебахшад. Аммо достони ишқи Рут ва Бӯаз инчунин тасвири ишқи боз ҳам бузургтар аст – шумо ва ман ба он даъват карда мешавем.
Китоб / Библия моро тавре тасвир мекунад, ки Рутро ба хотир меорад, вақте ки мегӯяд:
Ман вайро барои худ дар замин мешинонам;
Ишқи худро ба касе, ки гуфтам ‘На дӯстдоштаи ман’ нишон медиҳам.
Ба онҳое, ки қавми Ман нестанд, мегӯям: шумо қавми Ман ҳастед;
ва хоҳанд гуфт: “Ту Худои ман ҳастӣ”».(Ҳушаъ 2: 23)
Пайғамбари Аҳди Қадим Ҳушаъ (тақрибан 750 пеш аз милод) оштӣ дар издивоҷи вайроншудаи худ истифода бурда, тасвир кардани Худо/Худо бо муҳаббати худ ба мо мерасад. Мисли Рут, ки ба замин ҳамчун шахси бемуҳаббат ворид шуд, вале баъд аз он Бӯаз муҳаббат зоҳир кард, Ӯ мехоҳад муҳаббати Худро ҳатто ба онҳое, ки аз муҳаббати Ӯ дур ҳис мекунанд, нишон диҳад. Ин дар Инҷил/Аҳди Ҷадид (Румиён 9:25) иқтибос оварда шудааст, то нишон диҳад, ки чӣ тавр Худо барои дӯст доштани дур аз Ӯ васеъ мерасад.
Муҳаббати Ӯ чӣ гуна зоҳир мешавад? Исо-ал-Масеҳ, ки насли Бӯаз ва Рут аст, чун мард ба мо “хешованд” аст, чунон ки Бӯаз ба Рут буд. У карзи гунохамонро дар назди Аллох адо кард вақте ки ӯ буд дар салиб маслуб карда шудаанд, ва хамин тавр у
Худро барои мо фидо кард, то ки моро аз ҳар бадӣ раҳоӣ диҳад ва барои Худ халқеро, ки аз они Ӯст ва ба некӣ майл дорад, пок созад. (Титус 2:14)
Ҳамон тавре ки Бӯаз як «наҷотдиҳандаи хешованд» буд, ки барои фидияи Рут нарх пардохта буд, Исо «наҷотдиҳандаи хешованд»-и мост, ки (бо ҷони худ) моро фидия дод.
Намунаи издивоҷи мо
Тарзе, ки Исо ал Масиҳ (ва Бӯаз) барои фидия додан ва сипас ба даст овардани моделҳои арӯси худ пардохта буд, ки чӣ гуна мо издивоҷҳои худро бунёд карда метавонем. Китоб/Библия мефаҳмонад, ки чӣ тавр мо издивоҷи худро барпо мекунем:
21 Аз рӯи эҳтиром ба Масеҳ ба якдигар итоат кунед.
22 Эй занҳо, ба шавҳарони худ итоат кунед, чунон ки ба Худованд итоат мекунед. 23 Зеро ки шавҳар сардори зан аст, чунон ки Масеҳ сардори калисо, ҷисми вай аст, ки Ӯ Наҷотдиҳандаи он аст. 24 Чӣ тавре ки калисо ба Масеҳ итоат мекунад, занон низ бояд дар ҳама чиз ба шавҳарони худ итоат кунанд.
25 Эй шавҳарон, занони худро дӯст доред, чунон ки Масеҳ калисоро дӯст дошт ва худро барои вай фидо кард 26 ки вайро мукаддас ва покиза гардонад[b] вай бо об шустани калом, 27 ва вайро ҳамчун калисои дурахшон, бе доғ ва доғ ва ягон доғи дигар, вале муқаддас ва беайб муаррифӣ кунад. 28 Ҳамин тавр, шавҳарон бояд занони худро мисли ҷисми худ дӯст доранд. Касе, ки занашро дӯст медорад, худро дӯст медорад. 29 Баъд аз ҳама, ҳеҷ кас ҳеҷ гоҳ бадани худ нафрат надошт, балки онҳо бадани худро ғизо медиҳанд ва барои бадани худ ғамхорӣ мекунанд, чунон ки Масеҳ калисоро мекунад. 30 зеро ки мо узвҳои бадани Ӯ ҳастем. 31 «Аз ин сабаб мард падару модари худро тарк карда, бо зани худ хоҳад пайваст, ва ҳарду як тан хоҳанд шуд». 32 Ин як сирри амиқ аст, аммо ман дар бораи Масеҳ ва калисо гап мезанам. 33 Аммо ҳар яке аз шумо бояд зани худро мисли худ дӯст дорад, ва зан шавҳари худро эҳтиром кунад. (Эфсӯсиён 5: 21-33)
Тавре ки Бӯаз ва Рут издивоҷи худро бар муҳаббат ва эҳтиром барпо карданд ва ғамхории Исо барои шавҳарон намунае аст, ки занони худро фидокорона дӯст доранд, аз ин рӯ, мо хуб мебудем, ки издивоҷҳои худро дар асоси ҳамин арзишҳо бунёд кунем.
Даъвати арӯсӣ барои ману шумо
Тавре ки дар ҳама ҳикояҳои муҳаббати хуб, Китоб/Библия бо тӯй баста мешавад. Ҳамон тавре ки Бӯаз барои наҷот додани Рут роҳро барои тӯйи онҳо боз кард, ҳамон нархе, ки Исо ал-Масеҳ пардохта буд, роҳи тӯи арӯсии моро боз кард. Он тӯй маҷозӣ нест, балки воқеӣ аст ва онҳое, ки даъвати тӯйи ӯро қабул мекунанд, «Арӯси Масеҳ» номида мешаванд. Чунон ки гуфта мешавад:
Биёед, шоду шод бошем
ва Ӯро ҷалол диҳед!
Барои тӯйи Барра омад,
ва арӯсаш худро омода кардааст. (Ваҳй: 19: 7)
Касоне, ки пешниҳоди Исоро қабул кунед фидя «арӯс»-и ӯ гардад. Ин тӯйи осмонӣ ба ҳамаи мо пешкаш мешавад. Китоби Муқаддас бо ин даъват ба анҷом мерасад, ки шумо ва ман ба тӯйи Ӯ биёед
Рӯҳ ва арӯс мегӯянд: «Биё!» Ва ҳар кӣ мешунавад, бигӯяд: «Биё!» Бигзор ташна биёяд; ва ҳар кӣ хоҳад, ҳадяи ройгони оби ҳаётро бигирад. (Ваҳй: 22: 17)
Муносибати байни Рут ва Бӯаз намунаи муҳаббатест, ки имрӯз ҳам худро эҳсос мекунад. Ин тасвири ишқи осмонии Аллоҳ аст. Ӯ ҳамчун Арӯси худ ба ҳамаи онҳое, ки пешниҳоди издивоҷи ӯро қабул мекунанд, издивоҷ хоҳад кард. Мисли ҳама гуна пешниҳодҳои издивоҷ, пешниҳоди Ӯ бояд баркашида шавад, то бубинад, ки оё шумо онро қабул мекунед ё не. Оғоз Ин ҷо бо «нақша» дар ибтидо бо Ҳазрати Одам, Ин ҷо то бубинад, ки ҳазрати Иброҳим чӣ гуна нақшаро пешгӯӣ кардааст, Ин ҷо ки чи тавр Наби Мусо/Мусо нишон дод, ки раходиханда чи гуна нархро мепардозад ва Ин ҷо то бубинем, ки чӣ гуна он хеле пешгӯӣ шуда буд, то бидонем, ки ин воқеан пешниҳоди Худо / Худост.
Боз як мутобиқсозии китоби Рут дар филм