Чанде пеш ман дар масҷид будам ва хутбаи имомро шунидам. Дар мавъизааш як изҳороти комилан нодуруст буд. Ман ин суханонро на як бору ду бор аз дӯстони хубам шунидаам. Шояд шумо низ ин нуқтаи назарро шунидаед ва саволҳо доред. Биёед якҷоя фикр кунем.
Имом гуфт, ки шумораи зиёди вариантҳои гуногуни матни Инҷил (ал-китоб) мавҷуданд. Агар мо дар бораи тарҷумаҳои русӣ сухан ронем, пас дар байни онҳо машҳуртаринашон Тарҷумаи синодӣ, тарҷумаи RBO, Тарҷумаи нави русӣ, Тарҷумаи Лигаи Байналмилалии Библия ва ғайра мебошанд. Имом дар давоми сухан гуфт, ки ин қадар вариантҳои гуногуни матни Инҷил далели вайрон шудани Инҷил (ал-китоб) мебошанд. Ҳадди ақалл, мо наметавонем боварӣ дошта бошем, ки матни аслиро дорем. Дарвоқеъ, бисёр «версияҳо»-и гуногуни Библия мавҷуданд, аммо ин далели он нест, ки Библия вайрон шудааст ё мо бо Китобҳои гуногун сарукор дорем. Танҳо як Инҷил (ал-китоб) вуҷуд дорад.
Агар, масалан, дар бораи тарчумаи англисии «New International Version» сухан ронем, пас он аз матни аслии юнонии «Инҷил» ва аз матни аслии ибронии Таврот ва Забур тарҷума шудааст. American Standard Version тарҷумаи дигари Китоби Муқаддас ба забони англисӣ дар асоси ҳамон матнҳои аслии юнонӣ ва ибрӣ мебошад.
Дар мавриди Қуръони карим низ масъала ҳамин гуна аст. Ман одатан аз тарҷумаи Юсуф Алӣ истифода мекунам, вале баъзан тарҷумаи Муҳаммад Мармадук Пикталлро низ мекушоям. Пикталл ва Юсуф Алӣ тарҷумаи худро аз ҳамон матни аслии арабӣ кардаанд, аммо онҳо маънои Қуръонро ба забони англисӣ ба таври дигар баён кардаанд. Ин тарҷумаҳои гуногун мебошанд. Аммо ҳеҷ кас, на масеҳӣ, на яҳудӣ ва на ҳатто атеист намегӯяд, ки азбаски ду тарҷумаи Қуръон ба забони англисӣ (Пикталл ва Юсуф Алӣ) вуҷуд дорад, бинобар ин, Қуръонҳои гуногун вуҷуд доранд ё Қуръони карим таҳриф шудааст. Дар матни аслии юнонии «Инҷил» (ниг. дар ин ҷо) ва матни аслии ибронии Таврот ва Забур (ниг. дар ин ҷо) низ ҳамин тавр аст. Азбаски бештари мардум ба ин забонҳо ҳарф намезананд, матнҳои муқаддас ба забони англисӣ (ва ба забонҳои дигар) тарҷума шудаанд, то мардум каломи Аллоҳро ба забони худ хонанд. Ҳамин тариқ, “версияҳои гуногун” танҳо тарҷумаҳои гуногун мебошанд, ки барои осон кардани фаҳмидани маънои аслӣ ба одамон пешбинӣ шудаанд.
Аммо дар ниҳоят, дар раванди тарҷума хатоҳо роҳ ёфта метавонистанд, ҳамин тавр не? Биёед як дақиқа фикр кунем. Оё метавон гуфт, ки мавҷуд будани тарҷумаҳои гуногун имконияти тарҷумаи дурустро инкор мекунад? Охир, ба шарофати он, ки маҷмӯаи бузурги адабиёти классикии юнонӣ дорем, мо имкон дорем андешаҳо ва изҳороти аслии муаллифони матнҳои муқаддасро дақиқ баён кунем. Тарҷумаҳои муосир мисоли равшани ин мебошанд. Масалан, ояти 1 Тим. 2:5-ро мегирем. Он дар забони аслии юнонӣ чунин садо медиҳад:
εις γαρ θεος εις και μεσιτης θεου και ανθρωπων ανθρωπος χριστος ιησους .
1 Тим. 2:5
Он аксаран ин тавр тарҷума карда мешавад:
Зеро Худо яктост, ва Миёнарав байни Худо ва одамон низ яктост, Масеҳ Исои одамизод… Тарҷумаи синодӣ
Зеро танҳо як Худо ҳаст, ва як Миёнарав байни Худо ва одамон, Масеҳ Исо, ки Худ одам буд… Тарҷумаи ҳозиразамон
Зеро Худо яктост, ва Миёнарав байни Худо ва одамон низ яктост – Худаш Одам, Масеҳ Исо … Тарҷумаи РБО. Хушхабар
Чунон ки мебинед, вариантҳои тарҷума хеле наздиканд. Фарқ танҳо дар якчанд калима аст. Аммо муҳимтар аз ҳама он аст, ки онҳо бо тафовути андаке дар ибора тақрибан як чизро мегӯянд. Ва ҳамаи ин аз он сабаб, ки ал-Китоб (Инҷил) як аст. Ин аст, ки тарҷумаҳои ин матн хеле монанд хоҳанд буд. Якчанд версияи Библия вуҷуд надорад. Тавре ки дар боло зикр гардид, якчанд «версия»-и Инҷил вуҷуд дорад гуфтан монанди гуфтани он аст, ки Библия якто не, балки якчандто аст. Ва ин комилан нодуруст аст.
Ман аз ҳама хоҳиш мекунам, ки ал-китобро бо интихоби яке аз тарҷумаҳои дастрас ба забони худ хонанд. Ба ман бовар кунед, ин арзанда аст.