Дар Палм якшанбе даромадани Исо ал-Масеҳ ба Ерусалим ҳафтаи охирини худро оғоз кард. Сураи Анбиё (сураи 21 – Паёмбарон) ба мо мефармояд:
Ва (ба ёд кун) он занро, ки иффаташро ҳифз мекард, аз рӯҳи худ дар он дамидем ва ӯро офаридем ва писари вай барои тамоми халкхо аломате аст. (Сураи Анбиё, ояти 21).
Дар сураи Анбиё равшан гуфта мешавад, ки Худованд Исои Масех (ъ)-ро нишонае барои худ кардааст хамаи халкхо, на танҳо баъзе одамон мисли масеҳиён ё яҳудиён. Чӣ тавр пайғамбар Исои Масеҳ барои ҳамаи мо «нишона» гузошта буд? Офариниши олам барои ҳамаи халқҳо универсалӣ буд. Ҳамин тавр, дар ҳар рӯзи ин ҳафтаи охирин Исои Масеҳ (с) сухан ва амалҳое мекард, ки ба шаш рӯзи офариниш ишора мекард.Қуръон ва Таврот таълим медиҳанд, ки Худованд ҳама чизро дар шаш рӯз офаридааст).
Мо ҳар як рӯзи ҳафтаи охири Исои Масеҳро аз сар мегузаронем ва пай мебарем, ки чӣ гуна ҳама таълимот ва амалҳои ӯ аломатҳои ба офариниш ишора мекунанд. Ин нишон медиҳад, ки рӯйдодҳои ҳар рӯзи ин ҳафта аз ҷониби Худо аз ибтидо муқаррар шудааст, на аз ҷониби ҳеҷ як идеяи инсонӣ, зеро инсон наметавонад рӯйдодҳои бо ҳазорсолаҳо ҷудошударо ҳамоҳанг созад. Мо рӯзи якшанбе – Рӯзи аввал оғоз мекунем.
Рӯзи аввал – Нур дар торикӣ
Сураи Нур (сураи 24 – Нур) дар бораи «Нур» мисол меорад. Дар он гуфта мешавад:
Худо нури осмонҳову замин аст. Масали нури ӯ монанди он аст, ки чароғе ҳаст ва дар даруни он чароғе аст: чароғе, ки дар шиша баста аст: шиша, чун ситораи дурахшон аст: аз дарахти муборак, зайтун, на аз машриқ аст ва на аз ғарб. , ки равганаш наздик ба равшанӣ аст, ҳарчанд оташи кам ба он ламс кардааст: Нур бар нур! Худо ҳар киро бихоҳад, ба сӯи нури худ ҳидоят мекунад ва барои мардум мисолҳо меоварад ва Худо ба ҳар чизе доност! (Сураи Нур, 24:35).
Ин масал ба рӯзи аввали офариниш ишора мекунад, ки Худо Нурро офарид. Таврот мегӯяд:
Ва Худо гуфт: «Бигзор нур бошад», ва нур пайдо шуд. 4 Худо дид, ки нур хуб аст ва нурро аз торикӣ ҷудо кард. 5 Худо рӯшноиро «рӯз» ва торикиро «шаб» номид. Ва шом буд ва субҳ буд, рӯзи аввал. (Ҳастӣ 1:3–6)
Худованд дар рӯзи аввали офариниш нурро ба вуҷуд овард, то торикиро пароканда кунад. Ҳамчун нишонае, ки воқеаҳои он соат аз рӯзи якуми офариниш ба нақша гирифта шуда буданд, Масеҳ дар бораи он, ки нури зулмотро пароканда мекунад, гуфт.
Нур бар халқҳо медурахшад
Пайғамбар Исо Масиҳ алайҳиссалом навакак савори хар ба Ерусалим даромада буд чунон ки паёмбар Закариё 500 сол пеш аз ин пешгӯӣ карда буд, дар ҳамон рӯзе, ки Паёмбар с. Дониёл алайҳиссалом 550 сол пеш пешгӯӣ карда буданд. Яҳудиён аз бисёр кишварҳо барои ҷашни дарпешистодаи Фисҳ меомаданд, аз ин рӯ Ерусалим аз зоирони яҳудӣ (ба мисли Макка дар вақти ҳаҷ) пур буд. Бинобар ин омадани пайғамбар дар байни яҳудиён шӯру ғазаб ба вуҷуд овард. Аммо омадани Исои Масеҳро на танҳо яҳудиён пай бурданд. Дар Инҷил чӣ ҳодиса рӯй дод, пас аз ворид шудан ба Ерусалим.
20 Дар байни онҳое, ки ба ид ба ибодат меомаданд, баъзе юнониён низ буданд. 21 Онҳо назди Филиппус, ки аз Байт-Сайдои Ҷалил буд, бо хоҳише омаданд. «Ҷаноб, — гуфтанд онҳо, — мо мехоҳем Исоро бубинем». 22 Филиппус рафта, ба Андриёс хабар диҳад; Андриёс ва Филиппус дар навбати худ ба Исо гуфтанд. (Юҳанно 12:20-22)
Садде байни юнониён ва яхудиён дар замони паёмбар
Барои юнониён (яъне ғайрияҳудиён ё ғайрияҳудиён) дар ҷашнвораи яҳудиён будан бениҳоят ғайриоддӣ буд. Юнон ва румиён дар он замон, чун мушрик буданд, наҷис ҳисобида мешуданд ва аз назари яҳудиён дурӣ мекашиданд. Ва аксари юнониён дини яҳудиро бо Худои якто (ғайб) ва ҷашнҳои онро аблаҳӣ медонистанд. Дар он вақт танҳо яҳудиён яктопараст буданд. Ҳамин тавр, ин халқҳо мунтазам аз ҳамдигар ҷудо буданд. Азбаски ҷомеаи ғайрияҳудӣ ё ғайрияҳудӣ аз ҷомеаи яҳудӣ чанд маротиба бузургтар буд, яҳудиён дар як навъ ҷудоӣ аз қисми зиёди ҷаҳон зиндагӣ мекарданд. Дини мухталифи онҳо, ғизои ҳалоли онҳо, китоби истисноии паёмбарон дар байни яҳудиён ва ғайрияҳудиён монеа эҷод кард, ки ҳар ду ҷониб ба тарафи дигар душман буданд.
Дар замони мо, бо ширк ва бутпарастӣ, ки бисёре аз ҷаҳониён онро рад мекунанд, мо метавонем ба осонӣ фаромӯш кунем, ки ин дар замони ин паёмбар то чӣ андоза тафовут дошт. Дарвоқеъ дар замони Иброҳим (а) ғайр аз он паёмбар тақрибан ҳама мушрик буданд. Дар замони ҳазрати Мӯсо алайҳиссалом тамоми қавмҳои дигар бутҳоро мепарастиданд ва худи Фиръавн худро яке аз худоён медонад. Исроилиён як ҷазираи хурди тавҳид дар уқёнуси бутпарастии тамоми халқҳои гирду атроф буданд. Аммо ба пайғамбар Ишаъё (а.с. 750 пеш аз милод) иҷозат дода шуда буд, ки ояндаро бубинад ва ӯ тағиротро барои ҳамаи ин халқҳо пешбинӣ кард. Ӯ навишта буд:
Маро гӯш кунед, эй ҷазираҳо;
Инро бишнавед, эй халқҳои дур:
Пеш аз таваллуд шуданам Худованд маро даъват кард;
аз шиками модарам номи маро ба забон овардааст…
5 Ва ҳоло Худованд мегӯяд:
он ки маро дар шикам офарид, то аз они Ӯ бошад хизматгор
ба Яъқубро биёред бозгашт ба ӯ
ва Исроилро назди худ ҷамъ оварад,
зеро ки ман дар назари Худованд иззат дорам
ва Худои ман қуввати ман буд,
6 ӯ мегӯяд:
“Ин барои шумо хеле хурд аст хизматгори ман
барои барқарор кардани қабилаҳои Яъқуб
ва исроилиёнро, ки ман нигоҳ доштам, баргардонед.
Ман низ туро чароғе барои халқҳо хоҳам кард, то ки наҷоти Ман то ақсои замин бирасад». (Ишаъё 49:1, 5–6)
4 «Маро гӯш кунед, эй қавми ман;
Маро бишнав, эй миллатам:
Насиҳат аз ман берун хоҳад шуд;
адолати ман нури халқҳо хоҳад шуд. (Ишаъё 51:4)
«Бархез, мунаввар шав, зеро нури ту омадааст,
ва ҷалоли Худованд бар шумо боло хоҳад рафт.
2 Бинед, заминро торикӣ фаро гирифтааст
ва торикии ғафс болои қавмҳост,
вале Худованд бар шумо эҳьё мешавад
ва ҷалоли Ӯ бар шумо зоҳир мегардад.
3 Халқҳо ба нури ту хоҳанд омад,
ва подшоҳон ба равшании субҳи ту. (Ишаъё 60:1-3)
Ҳамин тавр, пайғамбар Ишаъё пешгӯӣ карда буд, ки «ғуломи» омадани Худованд, гарчанде ки яҳудӣ («сибтҳои Яъқуб») «нур барои халқҳо» (ҳамаи ғайрияҳудиён) хоҳад буд ва ин нур то охир мерасад. аз замин. Аммо чӣ тавр ин метавонад бо ин садди байни яҳудиён ва ғайрияҳудиён, ки садҳо сол давом мекунад, рӯй диҳад?
Он рӯз, вақте ки Исо пайғамбар вориди Ерусалим шуд, нур аввалин ғайрияҳудиёнро ба худ кашид, вақте мебинем, ки баъзеҳо ба пайғамбар наздик мешаванд. Дар ин ҷо дар ин ҷашни яҳудиён юнониҳое буданд, ки ба Ерусалим сафар карда, дар бораи пайғамбар Исо ал-Масеҳ (алайҳиссалом) маълумот гирифта буданд. Аммо оё онҳо, ки яҳудиёнро ҳаром медонанд, метавонанд паёмбарро бубинанд? Аз ёрони Исо пурсиданд, ки ин дархостро ба паёмбар овардаанд. Ӯ чӣ мегуфт? Оё ӯ ба ин юнониҳое, ки дар бораи дини дуруст медонистанд, иҷозат медод, ки бо ӯ мулоқот кунанд? Инҷил идома дорад
23 Исо дар ҷавоб гуфт: «Соати он расидааст, ки Писари Одам ҷалол ёбад. 24 Ба ростӣ ба шумо мегӯям: агар донаи гандум ба замин наафтад ва намонад, танҳо як дона мемонад. Аммо агар бимирад, тухмии зиёд медиҳад. 25 Ҳар кӣ ҷони худро дӯст медорад, онро аз даст медиҳад, дар ҳоле ки ҳар кӣ аз ҳаёти худ дар ин дунё нафрат дорад, онро барои ҳаёти ҷовидонӣ нигоҳ медорад. 26 Ҳар кӣ ба ман хизмат кунад, бояд Маро пайравӣ кунад; ва дар куҷое ки Ман бошам, бандаи Ман низ хоҳад буд. Падари Ман касеро, ки ба Ман хизмат мекунад, эҳтиром хоҳад кард.
27 «Акнун ҷонам дар ташвиш аст ва чӣ гӯям? «Эй падар, маро аз ин соат наҷот деҳ»? Не, махз барои хамин ба ин соат омадам. 28 Падар, номи Худро ҷалол деҳ!»
Он гоҳ овозе аз осмон расид: «Ман онро ҷалол додам ва боз ҳам ҷалол хоҳам дод». 29 Мардуме ки дар он ҷо буданд ва шуниданд, ки раъд бархост; дигарон гуфтанд, ки фариштае бо ӯ сухан гуфтааст.
30 Исо гуфт: «Ин овоз ба манфиати шумо буд, на аз они ман. 31 Ҳоло вақти доварӣ дар ин ҷаҳон аст; акнун шоҳзодаи ин ҷаҳон бадар ронда мешавад.32 Ва ман, ҳангоме ки аз замин бардошта шавам, ҳама одамонро ба сӯи худ хоҳам кашид». 33 Ӯ инро барои нишон додани марги ӯ гуфт.
34 Мардум ба сухан баромада гуфтанд: «Мо аз Таврот шунидаем, ки Масеҳ то абад боқӣ хоҳад монд, пас чӣ тавр шумо метавонед бигӯед: “Писари Одам бояд боло бардошта шавад”? Ин «Писари Одам» кист?»
35 Он гоҳ Исо ба онҳо гуфт: «Шумо каме дигар нур хоҳед дошт. Ҳангоме ки нур доред, роҳ равед, пеш аз он ки торикӣ шуморо фаро гирад. Ҳар кӣ дар торикӣ роҳ меравад, намедонад, ки куҷо меравад. 36 Дар ҳоле ки нур доред, ба нур имон оваред, то фарзандони нур гардед». Вақте ки ӯ суханашро тамом кард, Исо баромада, аз онҳо пинҳон шуд.
Имон ва куфр дар байни яҳудиён
37 Ҳатто пас аз он ки Исо дар ҳузури онҳо мӯъҷизаҳои зиёде нишон дод, онҳо то ҳол ба Ӯ имон наоварданд.38 Ин барои иҷро шудани суханони Ишаъёи набӣ буд:
«Худовандо, ки ба паёми мо имон овард
ва бозуи Худованд ба кӣ зоҳир шудааст?»39 Аз ин сабаб онҳо бовар карда натавонистанд, зеро чунон ки Ишаъё дар ҷои дигар мегӯяд:
40 «Ӯ чашмони онҳоро кӯр кардааст
ва дилҳои онҳоро сахт карданд,
то ки онҳо бо чашмони худ дида наметавонанд,
ва бо дилҳояшон дарк мекунанд,
на баргардед ва ман онҳоро шифо медиҳам».41 Ишаъё инро барои он гуфт, ки ҷалоли Исоро дида, дар бораи ӯ сухан меронд.
42 Аммо дар айни замон бисёриҳо ҳатто дар байни роҳбарон ба ӯ бовар карданд. Аммо аз сабаби фарисиён онҳо имони худро ошкоро эътироф накарданд, аз тарси он ки аз куништ ронда мешаванд; 43 зеро ки онҳо ҳамду санои инсониро бештар аз ҳамду санои Худо дӯст медоштанд.
44 Он гоҳ Исо фарьёд зад: «Ҳар кӣ ба Ман имон оварад, на танҳо ба Ман, балки ба Фиристандаи Ман имон дорад. 45 Касе ки ба ман менигарад, он касро, ки маро фиристодааст, мебинад. 46 Ман ба ҷаҳон ҳамчун нур омадаам, то касе ки ба Ман имон оварад, дар торикӣ намонад.
47 «Агар касе суханони маро шунавад, вале онҳоро риоя накунад, ман он шахсро доварӣ намекунам. Зеро ман на барои доварӣ кардани ҷаҳон, балки барои наҷот додани ҷаҳон омадаам.48 Барои касе, ки маро рад кунад ва суханони маро напазирад, доваре ҳаст; худи суханоне, ки ман гуфтаам, дар рӯзи охир онҳоро маҳкум хоҳанд кард. 49 Зеро ки Ман худ аз худ сухан нагуфтаам, балки Падаре ки Маро фиристод, ба Ман амр фармуд, ки ҳар он чи гуфтаам, бигӯям.50 Ман медонам, ки фармони ӯ ба ҳаёти ҷовидонӣ мебарад. Пас, ҳар чизе ки Ман мегӯям, маҳз ҳамон чизест, ки Падар ба Ман гуфта буд». (Юҳанно 12: 23-50)
Дар ин мубодилаи аҷиб, аз ҷумла ҳатто садое аз осмон, Паёмбар гуфт, ки ӯро “бардошта” хоҳанд кард ва ин “тамоми мардум” – на танҳо яҳудиёнро – ба худ ҷалб мекунад. Бисёре аз яҳудиён, гарчанде ки онҳо танҳо як Худоро мепарастиданд, нафаҳмиданд, ки паёмбар чӣ мегӯяд. Ишаъё-пайғамбар гуфта буд, ки ин ба сабаби дилҳои сангини онҳо – нохоҳамии онҳо ба таслими Худо – дар реша буд, чунон ки дигарон аз тарс хомӯшона имон меоварданд.
Пайғамбар Исо Масиҳ далерона даъво кард, ки ӯ дошт ‘ба ҷаҳон ҳамчун нур биёед’ (ояти 46) ки анбиёи пешин навишта буданд, бар тамоми умматхо нур мепошид. Дар рӯзе ки ӯ ба Ерусалим даромад, нур аввал ба ғайрияҳудиён медурахшад. Оё ин нур ба тамоми миллатҳо паҳн мешавад? Пайгамбар бо «бардошта шудан» чиро дар назар дошт? Мо ин ҳафтаи гузашта идома медиҳем барои фаҳмидани ин саволҳо.
Диаграммаи зерин ҳар рӯзи ин ҳафта мегузарад. Рӯзи якшанбе, рӯзи аввали ҳафта, ӯ се пешгӯиҳои гуногунеро, ки се пайғамбари пештара дода буданд, иҷро кард. Аввал Ӯ савори хар ба Ерусалим даромад, чунон ки пешгӯии Закарё буд. Дуюм, ӯ ин корро дар замони пешгӯии Дониёл кард. Сеюм, паём ва мӯъҷизаҳои ӯ дар байни ғайрияҳудиён шавқу рағбат пайдо карданд, ки Ишаъё-пайғамбар пешгӯӣ карда буд, ки ҳамчун нур барои халқҳо медурахшад ва барои халқҳои саросари ҷаҳон равшантар мешавад.
Ҳодисаҳои Ҳафтаи Passion – Рӯзи 1 – Якшанбе