Қуръон аз Исо (а.с.) «ал-Масиҳ» номида мешавад. Ин чӣ маъно дорад? Он аз куҷо меояд? Чаро масеҳиён ӯро «Масеҳ» меноманд? Оё “Масих” бо “Масеҳ” якхела аст ё ин ягон ихтилоф ё фасод аст? Забур (Забур) ба ин саволҳои муҳим ҷавоб медиҳад. Аммо, барои фаҳмидани ин мақола шумо бояд аввал мақоларо дар бораи ‘Китоби Муқаддас чӣ гуна тарҷума шуд?‘ зеро ин маълумот дар ин ҷо истифода мешавад.
Пайдоиши “Масеҳ”
Дар расми зер ман раванди тарҷумаро тавре ки дар шарҳ дода шудааст, пайгирӣ мекунам «Библия чӣ гуна тарҷума шуд?‘, балки махсусан ба калимаи «Масеҳ» дар Инҷил ё Аҳди Ҷадид истифода мешавад.
Ҷараёни тарҷумаи калимаи “Масеҳ” аз ибронӣ ба замони муосир
Шумо инро дар асли ибрӣ аз Забур (дар квадрант #1) истилоҳ буд ‘машияч‘ ки луғати ибронӣ ҳамчун “шахси тадҳиншуда ё муқаддас” муайян шудааст. Баъзе порчахои Забур (Забур) дар бораи а хос машияч (бо артели муайяни ‘the’), ки омаданро пешгӯӣ карда буд. Вақте ки Септуагинта соли 250 пеш аз милод таҳия карда шуд (ниг Китоби Муқаддас чӣ гуна тарҷума шуд), олимон дар забони юнонӣ барои машиячи ибрӣ калимаеро истифода бурданд, ки маънои шабеҳ дошт – Χριστός = Кристос — ки аз крио, ки ба таври тантанавй бо равган молиданро дошт. Бинобар ин калима Кристос аз забони ибрӣ аз рӯи маъно (ва на бо садо) тарҷума шудаастмашияч’ ба Септуагинти юнонӣ барои ишора ба ин шахси мушаххас. Ин Quadrant аст #2. Шогирдони Исо (а.с.) фаҳмиданд, ки ӯ маҳз ҳамон шахсест, ки дар Септуагинта дар бораи он гуфта шуда буд ва онҳо ин истилоҳро идома доданд. Кристос дар Инҷил (ё Аҳди Ҷадид). (боз дар квадрант #2)
Аммо бо забони муосири инглисӣ (ё забонҳои дигар) ‘Кристос’ он вақт буд транслитератсия аз юнонӣ ба инглисӣ (ва дигар забонҳои муосир) ҳамчун “Масеҳ”. Ин нисфи поёни расми ишорашуда аст #3. Ҳамин тариқ, англисӣ ‘Масеҳ’ унвони хеле мушаххас аз Забури Забур аст, ки бо тарҷума аз ибронӣ ба юнонӣ ва сипас аз юнонӣ ба инглисӣ тарҷума шудааст. Забури ибрӣ мустақиман ба забонҳои муосир тарҷума шудааст ва тарҷумонҳо дар тарҷумаи аслии “машияч”-и ибрӣ аз вожаҳои мухталиф истифода кардаанд. баъзе (ба монанди шоҳ Ҷеймс) транслитератсия «машияч»-и ибрӣ ба калимаи англисӣ Масеҳ бо садо. Дигарон (ба монанди New International) тарҷума “машияч” аз рӯи маънои худ ва ҳамин тавр ҳам дорад ‘Тадҳиншуда‘ дар ин порчаҳои махсуси Забур (ё Забур). Дар ҳарду ҳолат мо ин калимаро аксар вақт намебинем ‘Масеҳ’ дар Забурҳои инглисӣ ва аз ин рӯ ин робита бо Аҳди Қадим равшан нест. Аммо аз ин таҳлил мо медонем, ки дар Библия (ё ал-китоб):
‘Christ’=’Masih’=’Тадҳиншуда’
ва он як унвони мушаххас буд.
Пас “Масиҳ” дар Қуръон аз куҷо омадааст?
Мо дидем, ки чӣ тавр ‘Christ’=’Massiah’=’Тадҳиншуда’, ки унвонҳои муодиланд, ки шумо дар қисматҳои гуногуни Китоби Муқаддас (ал-китоб) мебинед. Аммо дар бораи чӣ гуна аз «Масеҳ» дар Қуръон ёдовар шудан чӣ гуфтан мумкин аст? Барои ҷавоб ман аз расми боло, ки ҷараёни Машияч->Масеҳро дар Библия (ал-китоб) нишон додааст, экстраполятсия мекунам.
Дар расми дар поён овардашуда ин равандро васеъ мекунад, то Қуръони арабиро дар бар гирад, ки пас аз тарҷумаҳои ибронӣ ва юнонии Библия (ал-китоб) навишта шудааст. Шумо мебинед, ки ман чоргонаи №1-ро ба ду қисм тақсим кардам. Қисми 1a ҳамон тавре аст, ки қабл аз бархӯрд бо “машияч”-и ибронии Забур, ки дар боло шарҳ дода шуд. Қисми 1b ҳоло ин истилоҳро ба арабӣ пайравӣ мекунад. Шумо мебинед, ки истилохи «машияч» буд транслитератсия (яъне бо садои шабеҳ) дар Қуръон (ҳамчун مسيح). Сипас, ваќте хонандагони арабизабони Ќуръон ин калимаро ба забони инглисї баргардониданд, боз онро «Масињ» тарљуф карданд.
Раванди тарҷума нишон медиҳад, ки ‘Тадҳиншуда’ = ‘Масих’ = ‘Масеҳ’ = ‘Масеҳ’
Бо ин дониши замина мо метавонем бубинем, ки онҳо ҳастанд ҳама як унвон ва ҳама ҳамон маъноро доранд, ки “4= ‘чор’ (англисӣ) = ‘quatre’ (франсавӣ) = IV (рақамҳои румӣ) = 6-2 = 2+2.
Масеҳ дар асри 1 пешбинӣ шудааст
Бо ин дониш, биёед аз Инҷил (Инҷил) чанд мушоҳида кунем. Дар зер вокуниши шоҳ Ҳиродус аст, вақте ки хирадмандон аз Шарқ ба ҷустуҷӯи подшоҳи яҳудиён омаданд, як қисми машҳури достони таваллуди Исо (Исо алайҳиссалом). Аҳамият диҳед, ки ”” пеш аз Масеҳ аст, гарчанде ки он махсус дар бораи Исо (Исо (а)) ишора намекунад.
Вақте ки подшоҳ Ҳиродус инро шунид, вай ва тамоми Ерусалим бо ӯ ба изтироб афтоданд. Вақте ки Ӯ тамоми саркоҳинон ва шариатдонони халқро ҷамъ оварда, аз онҳо пурсид, ки куҷоянд ба Масеҳ бояд таваллуд шавад. (Матто 2:3-4)
Шумо мебинед, ки худи идеяи ‘ба «Масеҳ» аллакай дар байни Ҳиродус ва мушовирони динии ӯ – ҳатто пеш аз таваллуди Исо (Исо – алайҳиссалом) маъмулан пазируфта шуда буд ва дар ин ҷо бидуни ишора ба ӯ махсус истифода мешавад. Ин аз он сабаб аст, ки тавре ки дар боло шарҳ дода шуд, ‘Масеҳ’ аз Забур (Забур) аст, ки садҳо сол пеш аз ҷониби Паёмбар ва шоҳ Довуд (Довуд) навишта шуда буд ва онро яҳудиёни асри 1 (ба мисли Ҳиродус) дар Септуагинти юнонӣ маъмулан мутолиа мекарданд. ‘Масеҳ’ буд (ва ҳаст) а ном, на ном. Аз ин мо метавонем дарҳол ақидаҳои хандаоварро рад кунем, ки гӯё «Масеҳ» ихтирои масеҳӣ ё ихтироъ аз ҷониби касе ба монанди Рум аст. Император Константин дар соли 300-уми милодӣ аз ҷониби филмҳои монанди машҳур Da Vinci Код. Ин унвон садҳо сол пеш аз пайдо шудани ягон масеҳиён ё пеш аз ба қудрат расидани Константин вуҷуд дошт.
Пешгӯиҳои «Масеҳ» дар Забур
Биёед ба ин ҳодисаҳои аввалини унвони нубувватии «Масеҳ» дар Забур (Забур), ки аз ҷониби Довуд (а) ҳазрати Довуд (а) тақрибан дар солҳои 1000-уми пеш аз милод – хеле пеш аз таваллуди Исо (Исо) навишта шудааст, бубинем.
Подшоҳони рӯи замин истодагӣ мекунанд … бар зидди Худованд ва бар зидди вай Тадҳиншуда … Оне, ки дар осмон тахт нишастааст, механдад; Худованд онҳоро масхара мекунад… мегӯяд: «Ман Подшоҳи Худро бар Сион, теппаи муқаддаси ман, насб кардам…». (Забур 2:2-4)
Таронаи 2-и Забур дар Септуагинта ба тариқи зерин дар Септуагинта юнонӣ хонда мешавад (ман онро бо тарҷумаи тарҷумашуда мегузорам Кристос Пас шумо метавонед унвони Масеҳро мисли хонандаи Септуагинта “бинед”)
Подшоҳони рӯи замин истодагӣ мекунанд … бар зидди Худованд ва бар зидди вай Масеҳ … Оне, ки дар осмон тахт нишастааст, механдад; Худованд онҳоро масхара мекунад… мегӯяд: «Ман Подшоҳи Худро бар Сион, теппаи муқаддаси ман, насб кардам… (Забур 2)
Ҳоло шумо метавонед Масеҳро дар ин порча мисли хонандаи асри 1 “бинед”. Ва транслитератсияи зерин комилан ҳамин маъно хоҳад дошт:
Подшоҳони рӯи замин истодагӣ мекунанд … бар зидди Худованд ва бар зидди Масеҳи ӯ … Оне, ки дар осмон тахт нишастааст, механдад; Худованд онҳоро масхара мекунад… мегӯяд: «Ман Подшоҳи Худро бар Сион, теппаи муқаддаси худ гузоштам… (Забур 2. Забур)
Аммо Забур (Забур) бо ишораҳои бештар ба ин Масеҳ ё Масеҳ меояд. Ман порчаи стандартиро паҳлӯ ба паҳлӯ гузоштам, ки бо транслитератсия бо ‘Масеҳ’ ва бо ‘Масих’ ҷойгир шудааст, то шумо онро бубинед.
| Забур 132 – Аз забони ибрӣ | Забур 132 – Аз Септуагинта | Таронаи 132-и Забур бо тарҷумаи арабӣ |
| Эй Парвардигори…10 Ба хотири бандаи худ Довуд аз ту рад накун тадҳиншуда.11 Худованд ба Довуд қасам хӯрд, ки қасам хӯрд, ки ӯ бознамегардад: «Яке аз авлоди худатон Ман бар тахти ту мегузорам, …17 «Дар ин ҷо барои Довуд шох мерӯёнам ва барои худ чароғ хоҳам гузошт тадҳиншуда. “ | Эй Парвардигори…10 Ба хотири бандаи худ Довуд аз ту рад накун Масеҳ.11 Худованд ба Довуд қасам хӯрд, ки қасам хӯрд, ки ӯ бознамегардад: «Яке аз насли туро бар тахти ту мегузорам…17 «Дар ин ҷо барои Довуд шох мерӯёнам ва барои худ чароғ хоҳам гузошт Масеҳ. “ | Эй Парвардигори… Ба хотири Довуд бандаатро рад макун Masih.11 Худованд ба Довуд савганд хӯрд, ки қасам хӯрд, ки аз он бознамегардад: «Яке аз насли туро бар тахти ту мегузорам…17 «Дар ин ҷо барои Довуд шох мерӯёнам ва барои худ чароғе месозам Masih. “ |
Шумо мебинед, ки таронаи 132 махсусан дар замони оянда сухан меронад (“…I хоҳад Барои Довуд (ё Довуд) шох бисоз…»), мисли бисёре аз оятҳои Тавроту Забур. Ҳангоми арзёбии пешгӯиҳо инро дар хотир доштан муҳим аст. Маълум аст, ки Забур иддао ва пешгӯиҳои ояндадор мекунад ва ин бе назардошти Инҷил аст. Ҳиродус медонист, ки анбиёи Аҳди Қадим дар бораи омадани «Масеҳ» пешгӯӣ мекарданд, бинобар ин ӯ ба ин эълон омода буд. Танҳо ба мушовирони худ лозим буд, ки мушаххасоти ин пешгӯиро шарҳ диҳанд, зеро Забурро чандон хуб намедонист. Маълум аст, ки яҳудиён интизори Масеҳи худ (ё Масеҳ) ҳастанд. Ин далел, ки онҳо интизори омадани Масеҳи худ ҳастанд, ҳеҷ иртиботе ба Исо (ё Исо (а)) дар Инҷил ё Аҳди Ҷадид надорад (чунки онҳо инро нодида мегиранд), балки ҳама чиз ба ояндаи ошкоро рабт дорад. пешгӯиҳо дар Забур.
Пешгӯиҳои Таврот ва Забур: монанди қулфи системаи қулф ва калид
Он ки Тавроту Забур махсусан ояндаро пешгӯӣ мекунанд, онҳоро мисли қуфли дар месозад. Қулф дар шакли муайян тарҳрезӣ шудааст, то танҳо “калиди” мушаххасе, ки ба шакл мувофиқат мекунад, онро боз кунад. Ба ҳамин монанд Аҳди Қадим ба қулф монанд аст. Мо аллакай дар паёмҳо дар сайт дидем Курбонии бузурги Иброхим (с), ва иди фисхи хазрати Мусо (с) ва омадан Аломати Писари бокира (Лутфан, аз назар гузаронед, агар онҳо шинос набошанд) ки пешгӯиҳои мушаххас дар бораи ин шахси оянда вуҷуд доранд. Таронаи 132-и Забур илова мекунад ҳукми он ки «Масеҳ» аз насли паёмбар ва шоҳ Довуд (=Довуд – А) бошад. Ҳамин тавр, вақте ки мо порчаҳои пешгӯиро аз Аҳди Қадим мехонем, “қуфл” бештар ва дақиқтар мешавад. Забур бо ин пешгӯиҳо тамом намешавад. Он ба мо муфассалтар нақл мекунад, ки Масеҳ чӣ хоҳад буд ва чӣ кор хоҳад кард. Мо тавассути забур идома медиҳем.